Πρώτη Κατοικία: Ώρα να βρεθεί λύση
Η απόκτηση στέγης στην Ελλάδα έχει μετατραπεί σε έναν σχεδόν ανέφικτο στόχο για πολλούς, ακόμη και για όσους διαθέτουν έναν αξιοπρεπή μισθό. Οι συνεχώς αυξανόμενες τιμές των ενοικίων και οι περιορισμοί στη χρηματοδότηση από τις τράπεζες επιβαρύνουν δυσανάλογα τα νοικοκυριά, ειδικά τους νέους που επιδιώκουν να κάνουν το δικό τους ξεκίνημα.
Η δύσκολη πραγματικότητα
Οι τράπεζες χρηματοδοτούν συνήθως μόνο το 80-90% της αξίας ενός ακινήτου, αφήνοντας τους ενδιαφερόμενους να καλύψουν τη διαφορά με δικά τους κεφάλαια. Αυτό, σε συνδυασμό με την εκτόξευση των ενοικίων, οδηγεί σε αδιέξοδο. Στη Θεσσαλονίκη, για παράδειγμα, ένα σπίτι που κάποτε νοικιαζόταν για 400 ευρώ, σήμερα μπορεί να φτάνει τα 800 ευρώ.
Η κυβέρνηση έχει κάνει προσπάθειες, όπως το πρόγραμμα “Σπίτι μου”, που παρέχει άτοκα ή χαμηλότοκα δάνεια σε νέους με χαμηλά εισοδήματα. Ωστόσο, ακόμη και αυτά τα μέτρα απαιτούν αρχικά κεφάλαια, τα οποία οι περισσότεροι δεν διαθέτουν.
Αναγκαία μέτρα για να επιστρέψει η ισορροπία
Είναι καιρός να ληφθούν δραστικά μέτρα που θα επιτρέψουν σε όλους να αποκτήσουν πρόσβαση σε προσιτή κατοικία. Παρακάτω προτείνονται μερικές λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα:
1. Ενίσχυση χρηματοδότησης για πρώτη κατοικία: Το κράτος θα μπορούσε να επιβάλει στις τράπεζες τη χρηματοδότηση του 100% της αξίας ενός ακινήτου για την αγορά πρώτης κατοικίας, με το 10-20% του δανείου να είναι άτοκο και εξασφαλισμένο από το κράτος. Εφόσον ο ενδιαφερόμενος πληροί τα απαραίτητα πιστοληπτικά κριτήρια δανειοδότησης. Αυτό θα διευκολύνει τους νέους και τις οικογένειες να αποκτήσουν τη δική τους στέγη.
2. Ανάπτυξη κοινωνικής κατοικίας: Η δημιουργία δημόσιων ή δημοτικών κατοικιών με χαμηλά ενοίκια είναι μια πρακτική που εφαρμόζεται με επιτυχία σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να προσφέρει άμεση λύση σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
3. Φορολόγηση επενδυτικών εταιρειών: Οι εταιρείες που αγοράζουν μαζικά ακίνητα για βραχυχρόνιες μισθώσεις θα πρέπει να φορολογούνται αυστηρά, ώστε να μειωθεί η πίεση στη ζήτηση και να σταθεροποιηθούν οι τιμές.
4. Περιορισμός της αύξησης των ενοικίων: Πρέπει να θεσπιστούν όρια στις τιμές των ενοικίων, βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, όπως τα τετραγωνικά, η θέση και οι παροχές ενός σπιτιού. Όσοι ιδιοκτήτες ξεπερνούν αυτά τα όρια, θα πρέπει να φορολογούνται αποτρεπτικά, ώστε να μειωθούν οι αδικαιολόγητα υψηλές τιμές.
5. Κίνητρα για μακροχρόνιες μισθώσεις: Οι ιδιοκτήτες που μετατρέπουν τις βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb σε μακροχρόνιες θα μπορούσαν να λαμβάνουν φορολογικά κίνητρα, αυξάνοντας την προσφορά κατοικιών για μόνιμη διαμονή.
Η στέγη ως δικαίωμα
Η στέγη είναι ένα βασικό ανθρώπινο δικαίωμα, όχι ένα προνόμιο των λίγων. Η Ελλάδα χρειάζεται μια νέα στρατηγική που θα εγγυάται πρόσβαση στην κατοικία για όλους, ανεξαρτήτως εισοδήματος. Με την εφαρμογή τέτοιων μέτρων, οι νέοι και οι οικογένειες μπορούν να αρχίσουν να οραματίζονται ξανά ένα βιώσιμο μέλλον στη χώρα τους.
Ήρθε η ώρα για δράση. Η επένδυση στη στέγη δεν είναι μόνο κοινωνική αναγκαιότητα, αλλά και πυλώνας οικονομικής σταθερότητας για όλη την κοινωνία.